E-nummers: Wat doet het met je lichaam?

We leven in een tijd waarin men zich steeds meer bewust wordt van gezonde voeding. Biologisch eten, natuurlijke voeding en het mijden van vlees, gluten of koolhydraten lijken daarom helemaal in op dit moment. En daarmee is ook de langdurige discussie over E-nummers gestart. Veel mensen proberen E-nummers in voeding te mijden, omdat ze denken dat deze slecht zijn voor je lichaam. Deze mensen proberen zo veel mogelijk onbewerkte producten te eten. Maar zijn E-nummers nu echt zo slecht voor je? We zullen kijken naar wat E-nummers precies zijn, wat ze doen met je lichaam, en welke voordelen of gevaren ze voor je kunnen hebben.

Wat zijn E-nummers precies?

Er bestaat nogal wat onduidelijkheid over wat een E-nummer precies is. Veel mensen huiveren van de naam en zien het als gevaarlijke stoffen, maar dit hoeft niet zo te zijn. De E in E-nummer staat voor door de Europese Unie goedgekeurde hulpstof. Het zijn dus additieven die tijdens het productieproces van een voedingsproduct worden toegevoegd. Dit kunnen kleur-, geur- en smaakstoffen zijn, maar ook bijvoorbeeld stabilisatoren en emulgators die de substantie van het product in tact houden, en conserveermiddelen om de houdbaarheid van het product te verbeteren.

Het getal in het E-nummer staat voor de soort hulpstoffen. Alle additieven zijn namelijk ingedeeld in de volgende groepen:

Je ziet het al: dit is een flinke lijst. Maar waar komen deze allemaal vandaan? En zijn ze schadelijk?

Bekijk hier de gehele lijst van E-Nummers

Waar komen E-nummers vandaan?

Veel mensen denken dat E-nummers alleen maar synthetische stoffen zijn. Maar de waarheid is, als je alle E-nummers zou vermijden, zou je op een dieet van suiker, zout en water moeten leven. Veel E-nummers komen namelijk gewoon uit de natuur, zoals citroenzuur (E330) en vitamine C (E300) uit citroenen komen. Daarnaast zijn er natuurlijk ook veel synthetische E-nummers. Deze komen niet uit de natuur, en worden dus kunstmatig gemaakt. Dit hoeft niet altijd een nieuw soort additief te zijn; het kan ook dat natuurlijke hulpstoffen te duur of moeilijk zijn om te worden toegevoegd, en daarom synthetisch worden nagemaakt. Over deze kunstmatige stoffen is veel discussie. Zijn ze gevaarlijk voor je lichaam, en moet je deze stoffen vermijden?

Zijn E-nummers veilig voor je lichaam?

E-nummers zijn dus additieven die door de Europese Unie zijn goedgekeurd als hulpstoffen. Er is dus veel onderzoek naar gedaan, en de stoffen worden regelmatig gecontroleerd of ze nog aan de eisen voldoen. Men kan er daarom vanuit gaan dat deze stoffen absoluut veilig zijn voor je lichaam, en geen schade aan zullen richten. Over sommige E-nummers bestaat echter discussie of ze wel écht veilig zijn om te consumeren. Mensen kunnen er overgevoelig voor zijn en allergische reacties krijgen door deze hulpstoffen. Dit kan natuurlijk, maar het kan ook voorkomen bij natuurlijke producten. Kom je erachter dat je niet zo goed tegen een bepaald additief kan en krijg je er bijwerkingen van, probeer dit E-nummer dan zo veel mogelijk te vermijden.

Houd er rekening mee dat voor elk voedingsmiddel geldt: te veel is niet goed voor je. Zelfs van water kun je flink ziek worden als je teveel binnen krijgt. Dit geldt dus ook voor E-nummers: wanneer je ze met mate inneemt, is er niets aan de hand. Eet je echter veel van deze producten, dan kunnen bijwerkingen ontstaan. We nemen een kijkje bij de E-nummers die schade kunnen aanrichten op je lichaam wanneer je er te veel van consumeert.

Kunstmatige zoetstoffen

Mensen worden zich steeds bewuster van gezond eten, en kiezen daarom vaker voor light-producten, waar minder suiker in zit dan in de vergelijkbare producten. Om voor de smaak te compenseren en het product alsnog zoet te maken, zitten er in deze producten vaak kunstmatige zoetstoffen ter vervanging van suiker. Denk bijvoorbeeld aan het veelbesproken aspartaam. Er gaan veel geruchten dat aspartaam kankerverwekkend is, en dat je het daarom moet vermijden. Dit is echter niet waar: om een verhoogd risico op kanker te krijgen door aspartaam, zou je gedurende langere tijd elke dag 4 liter Cola Light moeten drinken. Dit is erg veel, dus in de meeste gevallen kan aspartaam bij mensen geen kwaad.

Maar er zijn ook nog andere bijwerkingen. Er hebben veel onderzoeken rond aspartaam en andere chemische zoetstoffen plaatsgevonden, waarin naar voren kwam dat deze je stofwisseling kunnen vertragen. Een minder snelle verbranding zorgt ervoor dat je lichaam meer tijd heeft om voedingsstoffen op te slaan, wat een nadelig effect kan hebben op je gewicht. Daarnaast is gebleken dat aspartaam en andere zoetstoffen invloed hebben op je behoefte aan eten. Je krijgt bijvoorbeeld meer zin in slechte voeding, zoals koekjes, cake en chips. Dingen die veel koolhydraten en geraffineerde suikers bevatten dus. Dit komt doordat je lichaam denkt dat er suiker in het bloed terecht komt, terwijl dit in werkelijkheid dus gewoon de zoetstof is. Om dit suiker uit het bloed te halen, maakt je lichaam insuline aan. Maar omdat er geen echt suiker in je bloed zit, wordt je bloedsuikerspiegel te ver naar beneden getrokken, waardoor je zin krijgt in koolhydraten om dit suikerniveau aan te vullen. Wanneer je ingeeft aan deze trekgevoelens, zal je op den duur dus aankomen. Maar dit wil niet zeggen dat je nooit meer een glaasje Cola Light kan drinken. Geniet, maar met mate.

Glutamaten

Heb je weleens gehad dat je een schaaltje chips voor je had staan waar je eigenlijk niet zoveel zin in had, maar na de gedachte oké, ééntje dan was ineens het hele schaaltje leeg? Dit is een veelvoorkomend verschijnsel bij voedingsproducten waar glutamaten inzitten, met het overkoepelende E-nummer E621. Dit additief is een smaakversterker die in zoute producten zit om de umami te versterken. Het zit bijvoorbeeld in chips, maar ook in veel kant-en-klaarmaaltijden, soepen, sauzen en vleeswaren. Het middel heeft zelf geen smaak, maar zorgt ervoor dat je de smaak van deze producten intenser ervaart.

Eerder werd gedacht dat glutamaat bijdroeg aan overgevoeligheidsreacties bij mensen, maar het is bewezen dat dit niet waar is. Wanneer je dagelijks deze stoffen binnenkrijgt, is dit dus niet schadelijk voor de gezondheid. Maar er zijn andere gevaren die schuilen achter producten met E621, of het er nu natuurlijk inzit of er kunstmatig aan is toegevoegd. Het additief ontregelt namelijk je hormoonsysteem dat gaat over je honger- en verzadigingsgevoel. Hierdoor kan je lichaam niet meer herkennen dat het verzadigd is en dat je dus eigenlijk niet meer hoeft te eten, waardoor de zak chips ineens leeg is zonder dat je het doorhebt. Je krijgt dus meer eetlust door glutamaat, terwijl je lichaam geen voedsel meer nodig heeft. Door deze overmatige calorieën te consumeren, kun je uiteindelijk last gaan krijgen van overgewicht. Een andere bijwerking van glutamaat is het verhogen van insuline in de buik, waardoor er schommelingen in de bloedsuikerspiegel ontstaan. Dit kan uiteindelijk leiden tot diabetes. Glutamaten zijn te herkennen aan de E-nummers E620, E621 en E622, maar op de verpakking staan ze ook vaak vermeld onder andere namen, zoals Ve-tsin, MSG en eiwithydrolysaat.

Hoe met e-nummers om te gaan

E-nummers zijn de hulpstoffen die door de Europese Unie zijn goedgekeurd als additieven die veilig zijn voor mensen. Deze stoffen kunnen uit de natuur komen, maar ze kunnen ook synthetisch worden gemaakt. Veel mensen zijn angstig voor deze stoffen en er gaan veel geruchten over rond, maar je kan er dus vanuit gaan dat ze absoluut veilig zijn, en geen schade aan zullen richten op je lichaam. Wel kunnen bepaalde additieven er indirect voor zorgen dat je overgewicht kunt krijgen, zoals zoetstoffen die je bloedsuikerspiegel verlagen, en glutamaten die ervoor zorgen dat je meer eetlust krijgt. Wanneer je op je gewicht wilt letten, is het dus verstandig om hiermee op te passen en wat minder producten die deze E-nummers bevatten te gaan consumeren. Daarnaast kan het ook nog voorkomen dat mensen overgevoelig zijn voor bepaalde hulpstoffen, net als dat mensen allergisch kunnen zijn voor bijvoorbeeld appels of noten. Merk je dat je last krijgt van een bepaald E-nummer, vermijd deze dan.

Voor al het eten en drinken dat je consumeert geldt echter: te veel is niet goed. Je hoeft E-nummers dus niet volledig te vermijden om gezond te zijn, maar zorg ervoor dat je ze met mate binnenkrijgt en combineer ze met gezonde en verse producten, zoals biologische groenten en fruit.

E-nummers vermijden is de meest verstandige optie. Bekijk deze gezonde recepten zonder e-nummers.