Mogelijke gevolgen van overgewicht

Overgewicht ontstaat doordat je lichaam meer voedingsstoffen binnenkrijgt dan het nodig heeft als energiebron. Het overschot wordt dan opgeslagen uit vet. Wanneer er te veel vetweefsel aanwezig is in het lichaam, is er sprake van overgewicht. Dit leidt vaak tot onzekerheid bij de mensen die er last van hebben. Maar een te hoog gewicht is ook niet goed voor je lichaam, waardoor verschillende complicaties kunnen optreden, zowel psychisch als lichamelijk. In dit artikel worden een aantal mogelijke gevolgen van overgewicht genoemd en uitgelegd.

Diabetes type 2

Bij mensen met een gezond gewicht wordt na het eten van een maaltijd insuline aangemaakt, dat ervoor zorgt dat de glucose uit het bloed in de lichaamscellen kan worden opgenomen. Bij mensen met overgewicht is er een grotere kans dat insuline niet meer voldoende wordt aangemaakt, of dat insuline niet meer voldoende werkt. Hierdoor is er sprake van een te hoge bloedsuikerspiegel. Dit wordt diabetes type 2 genoemd, ook wel suikerziekte. Diabetes type 2 brengt ook weer gevolgen met zich mee, zoals hart- en vaatziekten, aandoeningen aan ogen of nieren, en wonden die niet meer goed genezen.

Hoge bloeddruk

Er is sprake van een hoge bloeddruk wanneer het bloed te hard tegen de wanden van de bloedvaten drukt. Bij overgewicht is de kans groter dat je ook last krijgt van een te hoge bloeddruk. Een hoge bloeddruk heeft ook weer andere gevolgen. Wanneer dit jarenlang onbehandeld blijft, moet je hart al die jaren extra hard pompen om het bloed goed door je lichaam te pompen. Hierdoor kan je hartspier na verloop van tijd stijf worden, waardoor er minder bloed rondgepompt kan worden. Dit kan weer leiden tot hartfalen.

Arteriosclerose (aderverkalking)

Aderverkalking ontstaat door opeenstapeling van vetten in de wand van slagaders. Dit gebeurt na verloop van tijd bij iedereen wel een beetje, maar wanneer je overgewicht hebt is de kans groter dat de opeenstapeling van vet zo erg wordt dat er een plaque, een soort korst, ontstaat in de ader. Hierin gaat dan ook een beetje kalk zitten, vandaar de naam aderverkalking. De plaque heeft twee gevolgen voor het bloedvat: ten eerste wordt de ader vernauwd, waardoor het bloed minder goed kan doorstromen.

In ernstige situaties kan de ader zelfs helemaal dichtslibben, waardoor het orgaan waar het bloedvat toe leidt geen bloed meer krijgt. Hierdoor sterft het af. Deze verschijning wordt een infarct genoemd. Ten tweede is de plaque erg gevoelig voor beschadigingen. Om het minste of geringste kan dus een bloedstolsel ontstaan. Dit is gevaarlijk wanneer het losschiet. Het stolsel gaat dan mee in de bloedstroom, en kan op een nauwere plek vast komen te zitten en een ader afsluiten.

Artrose (slijtage van de gewrichten)

Artrose ontstaat wanneer het kraakbeen tussen twee botten langzaam slijt en afgebroken wordt, waardoor de botten na verloop van tijd over elkaar heen gaan schuren. Hierdoor kunnen de botten beschadigen en vervormen. Dit gaat gepaard met veel pijn, en extra belasting aan de pezen en spieren. Hierdoor kunnen weer andere ontstekingen ontstaan. Bij overgewicht heeft het lichaam het zwaarder te verduren om het gewicht te kunnen dragen. Hierdoor kan het kraakbeen sneller slijten, en is de kans op gewrichtsslijtage hoger.

Vruchtbaarheidsproblemen

Overgewicht kan een negatief effect hebben op de vruchtbaarheid. Dit komt doordat de hormoonhuishouding verandert bij het ontstaan van overgewicht. Hierdoor kan bij vrouwen de werking van de eierstokken verstoord raken, waardoor de menstruatie onregelmatig wordt, of zelfs helemaal uit blijft. Bij vrouwen die wel een regelmatige menstruatie hebben, kan het ook langer duren voordat de vrouw zwanger raakt. Ook bij mannen is gebleken dat overgewicht kan leiden tot problemen bij de vruchtbaarheid.

Kanker

Mensen met overgewicht hebben meer kans op verschillende soorten kanker, zo is gebleken uit verschillende onderzoeken. Zo heeft bijvoorbeeld het Wereld Kanker Onderzoek Fonds bekendgemaakt dat overgewicht een belangrijke risicofactor is voor maar liefst tien soorten kanker, zoals borstkanker, darmkanker en slokdarmkanker. Hier zijn verschillende oorzaken voor. Door de hormonen die door vetcellen worden afgegeven, zoals oestrogeen, kan het risico op bijvoorbeeld borstkanker verhoogd worden. Ook kunnen zogenoemde groeihormonen worden geproduceerd door de toegenomen hoeveelheid vet rond de taille, die ook kunnen leiden tot een verhoogd risico op kanker. Daarnaast kunnen vetcellen zorgen voor verschillende ontstekingen en resistentie voor insuline, wat ook kan meespelen bij een verhoogd risico op kanker.

Depressie

Overgewicht en depressie zijn samen een soort vicieuze cirkel. Onderzoeken hebben aangetoond dat mensen met depressie meer kans hebben op overgewicht, en mensen met overgewicht meer kans hebben op depressie. Voor de laatste optie zijn meerdere oorzaken. Zo zou overgewicht samengaan met het vrijkomen van factoren die een rol spelen bij ontstekingen, die ook een depressie kunnen veroorzaken. Daarnaast speelt het slankheidsideaal ook een grote rol. We leven in een tijd waar men zich erg druk maakt om zijn of haar uiterlijk, en wanneer men het gevoel heeft dat hij of zij het ideaalbeeld niet waarmaakt, kan dit leiden tot een negatief zelfbeeld. Dit speelt een grote rol bij het ontstaan van depressieve gevoelens.